Η Νάπολη είναι ένα μεγάλο, ελεύθερο και ανοιχτό θέατρο και παρ’ όλο που δεν είναι πάντα όμορφο, το λατρεύω γι’ αυτές τις αντιθέσεις. Η Νάπολη παραμένει πεισματικά ο εαυτός της.
Για την…τέχνη που συνυπάρχουν τα δύο “πνεύματα” της πόλης. Αυτό από το παρελθόν με τις ιστορικές αναμνήσεις και αυτό από το παρόν με την νεωτερικότητα και το κυκλοφοριακό χάος με τα κορναρίσματα. Μυστηριώδης, συναρπαστική, γεμάτη ενέργεια, με ασυνήθιστες πτυχές και απίστευτα γενναιόδωρη.
Με την θεατρικότητά της, το χάος των δρόμων της, την αρχιτεκτονική της που ξεκίνησε με τους αρχαίους Έλληνες και τελείωσε με το μπαρόκ, τα καφέ της, τα ζαχαροπλαστεία με τα σιροπιαστά baba της, την πίτσα της.
Και αν τα σπίτια απ’ έξω φαίνονται “κάπως” και παραμελημένα, το εσωτερικό τους εκπλήσσει. Αλλωστε μιλάμε για την χώρα του desing.
Στους δρόμους οι μουσικοί, μία όμορφη…νότα να σε ξεσηκώνουν με τα κλασσικά κομμάτια μέρα μεσημέρι.
Δεν θα μπορούσε άλλωστε να λείπουν από μία πόλη με την παλαιότερη όπερας της Ευρώπης, όπου ο Verdi υπήρξε μουσικός διευθυντής της και που ο Ναπολιτάνος Caruso έτυχε τόσο κακής υποδοχής που ορκίστηκε να μην επιστρέψει ποτέ.
Η πόλη δεν έχει σχεδόν καθόλου ανοιχτούς χώρους ή πάρκα, γεγονός που την καθιστά ως την πιο πυκνοκατοικημένη πόλη της Ευρώπης, αλλά εκπλήσσει τον παρατηρητή ταξιδιώτη με την εντυπωσιακή της ικανότητα να ζει.
Μετρό και project Σταθμοί Τέχνης
Θα μπορούσε να είναι περίεργο ότι σε μια πόλη πλούσια σε ιστορία όπως η Νάπολη, ορισμένοι σταθμοί του μετρό -της γραμμής 1 και 6- είναι μουσεία σύγχρονης τέχνης. Θαυμάστε περισσότερα από 180 έργα, 90 σύγχρονων διεθνών και τοπικών καλλιτεχνών με ένα εισιτήριο μετρό. Μια ενιαία διαδρομή στον κόσμο της σύγχρονης τέχνης που δεν πρέπει να χάσετε.
Πριν από 10 χρόνια ο Δήμος της Νάπολης ανέπτυξε το project Σταθμοί Τέχνης (γνωστό και ως Hundred Stations Plan) αναθέτοντας τον σχεδιασμό σταθμών και στάσεων του μετρό σε γνωστούς σύγχρονους καλλιτέχνες και αρχιτέκτονες.
Η διαδρομή μπορεί να ξεκινήσει από το νέο σταθμό Garibaldi που συνδέεται με τον Centrale Napoli (Porta Nolana). Εδώ, ο Γάλλος πολεοδόμος Perrault σχεδίασε σταθμό με κυλιόμενες σκάλες με κυρίαρχα υλικά γυαλί και χάλυβα. Οταν βρέθηκα στον σταθμό University -εκεί γύρω έμενα- έμεινα άφωνη από τα χρώματα που έδιναν “κίνηση στην κίνηση” του σταθμού (χωρίς να σε αγχώνουν) στην κυριολεξία, έργο του Αιγύπτιου αρχιτέκτονας Karim Rashid. Ο σταθμός μάλιστα στο Toledo έχει χαρακτηριστεί ως ο “πιο εντυπωσιακός της Ευρώπης”.
Δωρεάν βόλτες
Το Spaccanapoli (η “Νάπολη της Νίκης”) δεν είναι τουριστικό αξιοθέατο. Το Spaccanapoli, αυτό το στενό δρομάκι όπου οι Ναπολιτάνοι, οι τουρίστες και οι μοτοσυκλέτες συνυπάρχουν είναι απλά η Νάπολη.
Και για εμάς τους Ελληνες κομμάτι από την ιστορία μας. Ενας δρόμος με αρχαίες καταβολές, ένας από τους τρεις “δεκάνους” (οι “decumani” ήταν τρεις δρόμοι στην πόλη)-ο πλησιέστερος προς την θάλασσα- που χτίστηκε από τους αρχαίους Έλληνες.
Aνακαλύψετε το ιστορικό κέντρο της Νάπολης -ένα από τα μεγαλύτερα και πιο ενδιαφέροντα στην Ευρώπη- παγκόσμια κληρονομιά της UNESCO.
Περπατώντας το θα συναντήσετε την ιστορία της πόλης. Αρχαία κτίρια, εκκλησίες, “μπάσα” (είναι τα σπίτια των φτωχών με την πόρτα εισόδου στο επίπεδο του δρόμου), καλλιτέχνες, τεχνίτες, πωλητές δρόμων και μυρωδιές από γεύσεις της τυπικής ναπολιτάνικης κουζίνας.
Αλλά και καφέ. Esspresso από 1,50€ και καπουτσίνο από 2€. Συστήνω το Caffe Del Professore στην έξοδο της Spaccanapoli στην via Duomo 157-161. Μόλις δύο βήματα από τον Καθεδρικό ναό, χαλαρή ατμόσφαιρα για καφέ, γλυκά και πανίνι σε προσιτές τιμές.
Για τους Ναπολιτάνους το ποδόσφαιρο είναι θρησκεία και ο Μαραντόνα θεότητα. Στην καρδιά της Spaccanapoli βρίσκεται το “Παρεκκλήσι του Μαραντόνα” – μια μικρή θέση στον τοίχο αφιερωμένη στον Ντιέγκο Μαραντόνα, το αστέρι του ποδοσφαίρου που έπαιξε στη Νάπολη τη δεκαετία του 1980. Ο ποδοσφαιρικός θρύλος έπαιξε 188 παιχνίδια με την Νάπολη, χαρίζοντας της 81 γκολ. Μπορείτε ακόμη να δείτε μια “τρίχα του Ντιέγκο” και ένα “δάκρυ” από την πόλη όταν έκανε μεταγραφή σε άλλη ομάδα.
Piazza del Plebiscito, η πλατεία σύμβολο της Ναπολιτικής Αναγέννησης που κατά την διάρκεια των αιώνων μετατράπηκε σε τόπο συνάντησης Ναπολιτάνων. Ζωτικό κομμάτι της πόλης, στο παρελθόν κέντρο ευγενών και λήψης αποφάσεων για να αποφευχθούν οι συγκρούσεις με τον λαό. Σήμερα χώρος για βόλτα, συναυλίες και διαδηλώσεις. Περιτρυγυρίζεται από σημαντικά κτίρια, όπως η Βασιλική του Αγίου Φραγκίσκου, το Βασιλικό Παλάτι (που χτίστηκε για να φιλοξενήσει τον υψηλό επισκέπτη βασιλιά Φιλίππου Γ, ο οποίος ακύρωσε την επίσκεψη του στην Νάπολη), το Παλάτι του Νόμου και το Παλάτι του Σαλέρνο.
Castel dell’Ovo (Κάστρο του Αυγού), το παλαιότερο κάστρο της πόλης της Νάπολης στην νησίδα Μεγαρίς -ναι, Ελληνική ονομασία-που ξεχωρίζει για την περίφημη θέα στον κόλπο. Σύμφωνα με τον μύθο, εδώ βρέθηκε το σώμα της Παρθενόπης, της μυθικής Σειρήνας που πνίγηκε από την απελπισία της που δεν κατάφερε να σαγηνεύσει τον Οδυσσέα με το μαγευτικό τραγούδι της και να τον κρατήσει στο νησί της. Το σώμα της περισυνελέχθη και ενεταφιάσθη από τους πρώτους Έλληνες αποίκους της περιοχής, στην μικρή νησίδα Μεγαρίδα που σήμερα δεσπόζει το κάστρο. Συνδεδεμένο με θρύλους, πήρε το όνομα του όταν ο Βιργίλιος, ο μεγάλος Λατίνος ποιητής έκρυψε στο υπόγειο του μέσα σε ένα κλουβί ένα μαγεμένο αυγό -που αν έσπαγε θα έφαιρνε καταστροφές στην πόλη. Μέχρι στιγμής πάντως κανείς δεν έχει βρει το αυγό…Σήμερα η περιοχή είναι γεμάτη εστιατόρια, μπαρ και παμπ και σφύζει από ζωή μέχρι αργά το βράδυ. Είσοδος στο εσωτερικό δωρεάν.
Castello Nuovo, φρούριο λόγω της στρατηγικής του θέσης, πολιτιστικό κέντρο της εποχής αλλά και βασιλική κατοικία. Σήμερα λειτουργεί ως χώρος των πολιτιστικών εκδηλώσεων, εκθέσεων και στεγάζει επίσης το Δημοτικό Μουσείο. Είσοδος στο εσωτερικό από 6€. Στα δεξιά του θαυμάστε το Παλάτι.
Στην Piazza Municipio δεσπόζει το “Grand Hotel de Londres”. Ο σχεδιασμός της πρόσοψης του αντανακλά τις τάσεις της Ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής -Art Nouveau- στο γύρισμα του αιώνα το 1889. Δεν λειτουργεί πια ως ξενοδοχείο. Στεγάζει διοικητικά δικαστήρια και το ίδρυμα της Μεσογείου.
Τρώω καλά και φθηνά…
Στην Νάπολη ανακαλύπτεις ότι η πραγματική πίτσα γίνεται με λίγα υλικά και έχει θεϊκή γεύση. Νερό, αλεύρι, αλάτι και μαγιά για την λεπτή ζύμη και η “Margherita”, που δημιουργήθηκε από τον παρασκευαστή πίτσας Raffaele Esposito* προς τιμήν της Βασίλισσας της Σαβοίας-που πήρε και το όνομα της- με ντομάτα, μοτσαρέλα, ελαιόλαδο και βασιλικό. Και φυσικά στην Νάπολη όπως και σε όλη την Ιταλία, πίτσα στο χέρι από 3€/ένα χορταστικό κομμάτι.
Προφανώς η Ναπολιτάνικη κουζίνα δεν είναι μόνο πίτσα. Είναι μία…συμφωνία με γεύσεις, χρώματα και θερμίδες. Γεύσεις πλούσιες και…γήινες. Σπαγγέτι, σάλτσες για κρέας και θαλασσινά λευκές ή κόκκινες, φρέσκα ζυμαρικά με θαλασσινά ή λαχανικά, καρδιές αγγινάρας, τηγανητά ψάρια, μπριζόλες, γλυκές και αλμυρές πίτες, αρτοσκευάσματα, το τοπικό σιροπιαστό γλυκό baba (σαν το δικό μας, αλλά σαν το Ναπολιτάνικο δεν έχει) και…και…
Καθίστε ή πάρτε κάτι στο χέρι και απολαύστε.
Palazzo Petrucci Pizzeria στην Piazza San Domenico Maggiore, πίτσα πουτανέσκα με ντομάτα, μοτσαρέλα, βασιλικό, ελιές και αντζούγιες ή με ραντίσιο και μοτσαρέλα και άλλες πίτσες με φαντασία και ότι υλικά βάλει ο νους σας στο Di Matteo, Da Michele και στο Brandi.
Υπολογίστε για μία τεράστια μερίδα πίτσα από 8€, μπύρα μπουκάλι από 3€, ποτήρι κρασί από 5€.
Κι αφού χορτάσατε από πίτσα, ελάτε να δοκιμάσουμε μία άλλη πλευρά για το τυπικό φαγητό της Νάπολης. Τα τηγανητά street food. Μπορεί να μην είναι υγιεινά αλλά είναι ακατμάχητα.
Η εξαιρετικά ποικιλία από αυτές τις σπεσιαλιτέ περιλαμβάνει panzarotti (κροκέτες πατάτας), arancini (σάλτσες τηγανισμένου ρυζιού που καλύπτονται με ψίχα ψωμιού), φέτες μελιτζάνας, calzoni και πολλά άλλα. Σερβίρονται σε χαρτί με την μορφή κώνου, που ονομάζεται “κουόπο”. Το καλύτερο στην πόλη το Friggitoria Vomero που βρίσκεται και στην πιο μοντέρνα γειτονιά της πόλης.
Στην Trattoria da Vittorio (Via Diocleziano, 67), οι ντόπιοι ορκίζονται ότι τρώνε σαν το σπίτι στους. Οι σπεσιαλιτέ περιλαμβάνουν κεφτεδάκια, ζυμαρικά, φασόλια και τηγανητό γαύρο.
Στο La Cantina del Gallo -αν και είναι γνωστό και για την πίτσα του- αξίζει να δοκιμάσετε τα σπιτικά Ναπολιτάνικα ζυμαρικά του. Ενα μαγαζί θεσμός στην Νάπολη από το 1898.
Παγωτά και γλυκά δοκιμάστε άφοβα. Από 1€ η “μπάλα” το παγωτό και το “μπαμπά” που είναι το παραδοσιακό της περιοχής- τα καλύτερα στο Leopoldo στα οποία με μύησε ο Γιάννης– στο ιστορικό κέντρο, από 2,5€.
*Στο εστιατόριο του Esposito που εξακολουθεί να υπάρχει, με την επωνυμία Pizzeria di Brandi βρίκσεται και η συγχαρητήρια επιστολή της Βασίλισσας Margherita για την πίτσα του Esposito.
Πώς πάω στην Νάπολη
Απ’ ευθείας πτήσεις από Αθήνα, με κόστος από 120€/άτομο/επιστροφή (ανάλογα την εποχή και τις προσφορές).
Μέσω Ρώμης με τρένο από 11€/άτομο, υπολογίστε 2 ώρες.